|
|
Samorządowa Instytucja Kultury Powiatu Kaliskiego |
 |
||
|
|
|||||||||
|
|||||||||
|
|
|||||||||
 Mamy wielką przyjemność poinformować, że w dniu 06.06.2022 r. zawarta została pomiędzy Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku, a Ministrem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, reprezentowanego przez dyrektora Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, umowa dotycząca dofinansowania zadania „Konserwacja fortepianów z kolekcji Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku, w ramach Programu Rządowego Wspieranie działań muzealnych, ze środków finansowych Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego. Projekt zrealizowany został w dwóch etapach kolejno w 2022 i 2023 roku. Obejmował on konserwację dziewięciu fortepianów z muzealnej kolekcji. Były to instrumenty wykonywane na przestrzeni od I. połowy XIX w. do połowy XX w. w wytwórniach warszawskich, kaliskich, poznańskiej oraz jeden czeski firmy „Anton Petrof”. Każdy z nich jest rzadkim już dziś i cennym przykładem stosowanych technik, budowy, rodzajów instrumentarium. Każdy niesie z sobą opowieść o historii Polski, przemysłu, fabryk, osobach, rodzinach, tradycjach. Z uwagi na stan zachowania wytypowane instrumenty wymagały pilnej interwencji konserwatorskiej. Spośród nich, jeden – z firmy „Calisia” z 1958 r., model M-280 – pełnokoncertowy fortepian autorstwa Gustawa Arnolda Fibigera, został poddany także renowacji, dzięki której odzyskał swą funkcję użytkową. Docelowo znajdzie się on w nowej sali koncertowej Muzeum, służąc organizacji koncertów dla mieszkańców Ziemi Kaliskiej, Wielkopolski i wszystkich zainteresowanych. Projekt
„Konserwacja fortepianów z kolekcji Muzeum
Historii Przemysłu w Opatówku”
Dofinansowano
ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
pochodzących z Funduszu Promocji Kultury - Państwowego Funduszu
Celowego.
Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku otrzymało dofinansowanie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach rządowego programu „Wspieranie działań muzealnych” na realizację dwuletniego zadaniana lata 2022-2023 z zakresu konserwacji pn. „Konserwacja fortepianów z kolekcji Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku”. Program „Wspieranie działań muzealnych” został stworzony jako wyraz dbałości o ochronę, zachowanie i popularyzację zasobów dziedzictwa kulturowego Rzeczpospolitej Polskiej, służąc zapewnieniu wysokich standardów konserwowania i zabezpieczania zbiorów, jak również atrakcyjnych form prezentowania dzieł sztuki oraz zjawisk i idei.  Dnia 24 listopada 2023 r. na sali fortepianowej Muzeum Historii Przemysłu odbyło się uroczyste podsumowanie 2 – letniego programu wspierającego działania muzealne, którego przedmiotem była konserwacja fortepianów z kolekcji Muzeum. Podsumowanie to wzbogacił swoją grą na fortepianie Calisia Jakub Kuszlik, światowej sławy pianista, laureat IV Nagrody XVIII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina oraz Nagrody Polskiego Radia za najlepsze wykonanie mazurków, zdobywca wielu nagród w konkursach pianistycznych, koncertujący w Polsce i na świecie. Godzinny koncert poprzedziła prezentacja multimedialna, obrazująca efekty prac konserwatorskich, poprowadzona przez Tomasza Pielaka – historyka sztuki, opiekuna kolekcji fortepianów i pianin w Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku. Program konserwatorski rozpoczął się w 2022 roku konserwacją 5 instrumentów: trzech fortepianów warszawskich fabryk „Kerntopf i Syn” (2 szt.) i jednego Antoniego Hofera oraz dwóch instrumentów z Wielkopolski: H.Droste z Poznania i fortepian koncertowy Calisia M-280 z Kalisza. W pierwszym etapie w drodze przetargu instrumenty trafiły do dwóch doświadczonych lokalnych firm: Piano Studio ze Śliwnik oraz Piano Renovation Professional S.C. z Kalisza. Drugi etap przypadający na rok 2023 był trudniejszy ze względu na krytyczny stan zachowania instrumentów. Konserwacja obejmowała 4 fortepiany: kaliskiego „Fryderyka Hintza” czeskiego „Antona Petrofa” oraz dwa instrumenty warszawskie: „ Józefa Budynowicza” i „Juliana Małeckiego”. Przetarg na konserwację instrumentów wygrały dwie kaliskie firmy: po raz drugi Piano Renovation Professional S.C. oraz Top Piano. Głównym zadaniem wykonawców była konserwacja i odrestaurowanie poszczególnych elementów, czyszczenie całości a w szczególności mechanizmu, a także uzupełnienie ubytków. Poddane konserwacji fortepiany ukazują przekrój czasowy produkcji tychże instrumentów w Polsce. Najstarszy z nich H. Droste jest przykładem skromnego XIX wiecznego poznańskiego przemysłu fortepianowego. Instrumenty z Poznania są bardzo rzadko spotykane zarówno na ekspozycjach muzealnych jak i w zbiorach prywatnych. Równie rzadko spotykanym instrumentem w zbiorach muzealnych jest fortepian Fryderyka Hintza ( Muzeum Historii Przemysłu jako jedyne w Polsce posiada fortepiany tego twórcy). Jest to jeden z najstarszych przykładów kaliskiego przemysłu fortepianowego. Kolejnym eksponatem pod względem wieku jest fortepian skrzydłowy produkcji Antoniego Hofera z Warszawy. Zakład ten powstał w latach 40-tych XIX wieku. Przez cały okres swojego istnienia ( do 1880 r.) otrzymał wiele nagród min. na wystawach w Warszawie (1857), Petersburgu (1870), czy we Wiedniu (1873). Ogółem fabryka Antoniego Hofera wyprodukowała ok. 2500 instrumentów. Na lata 80-te XIX wieku wydatowano instrumenty Józefa Budynowicza będącego jednym z największych ówczesnych producentów fortepianów w Warszawie oraz Juliana Małeckiego. Instrumenty Małeckiego są często spotykane na rynku instrumentów używanych, jednak egzemplarz poddany konserwacji jest wyjątkowy ze względu na zastosowanie tzw. belgijskiego systemu układu strun. Innowacyjność tego systemu polega na mocowaniu strun do listwy zaczepowej w dwóch rzędach górnym i dolnym. Sam patent nie zyskał jednak większego uznania. Jedynym przykładem zagranicznej myśli technologicznej włączonym do projektu konserwacji jest niewielki fortepian gabinetowy wyprodukowany w 1894 roku przez znaną, działającą do dnia dzisiejszego czeską firmę Anton Petrof. Na przełomie wieków wybudowano dwa kolejne fortepiany Jana Kerntopfa: w 1898 i 1904 roku. Są to przedstawiciele jednej z najlepszych firm produkcji fortepianów działających na ziemiach polskich. Fabryka Kerntopfa działała od przełomu1839/40 do II wojny światowej. Założona została przez Jana który po 1846 roku odkupił od spadkobierców Fryderyka Buccholtza wyposażenie wytwórni i zapas materiałów. W 1862 roku zbudował pierwsze w kraju pianino bez użycia importowanych półfabrykatów. Rodzina Kerntopfów była blisko związana z polskim kompozytorem Ignacym Janem Paderewskim. W latach 1872-1879 młody Paderewski mieszkał i pobierał nauki gry na fortepianie w domu państwa Kerntopfów. Okres największego rozwoju firmy przypada na lata 1880-1912. Instrumenty poddane konserwacji pochodzą ze szkoły podstawowej w Opatówku i Szkoły Baletowej w Warszawie. Najmłodszym fortepianem poddanym renowacji była Calisia M-280. Jeden z zaledwie 11 wyprodukowanych sztuk tego modelu. Instrument został wybudowany w 1958 roku. Nadano mu nr seryjny 50002. Muzeum pozyskało go w 2020 roku z Zespołu Państwowych Szkół Muzycznych w Warszawie. Calisia poddana została gruntownemu remontowi, tak aby mogła być wykorzystywana do koncertów w nowej części Muzeum. Muzeum Historii Przemysłu mogło rozpocząć tak duże przedsięwzięcie dzięki otrzymanemu wsparciu. Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego. Wysokość dofinansowania dwuletniego zadania wynosi: 211 800 zł. Pokrycie kosztów wkładu własnego zapewnił Organizator Muzeum Historii Przemysłu – Powiat Kaliski, Całkowita wartość projektu: 282 198,68 zł. Fortepian skrzydłowy „Antoni Hofer”, Warszawa,ok. 1870, nr inw. MHP 56/I Frotepian skrzydłowy firmy "J. Kerntopf i Syn", Warszawa, ok 1898, nr MHP 63/I Fortepian skrzydłowy firmy „H. Droste”,Poznań, 1845, nr inw. MHP 71/I; Fortepian skrzydłowy firmy „Calisia”, Kalisz, 1958., nr inw. MHP 89/I; Fortepian skrzydłowy firmy „Fryderyk Hintz”, Kalisz,ok. 1865-70,nr inw. MHP 83/I; Fortepian skrzydłowy firmy „Józef Budynowicz”, Warszawa, ok. 1880, nr inw. MHP 39/I; Fortepian skrzydłowy firmy „Juliusz Małecki”, Warszawa, 1858, nr inw. 92/I; Fortepian skrzydłowy firmy „Anton Petrof”, Hradec Kralove (Czechy), ok. 1890, nr inw. 55/I. Frotepian skrzydłowy firmy J. Kerntopf i Syn, Warszawa 1904, nr MHP 37/I |
|||||||||
|
|
|||||||||
|
|||||||||
