 |
Aktualności
|
W sobotnie południe –
27 maja – Muzeum Historii Przemysłu zrealizowało czwarte z
ośmiu wydarzeń w ramach projektu „A mundury ich były
szaraczkowe. Śladami Powstania Styczniowego w powiecie
kaliskim”.
Zadanie dofinansowano ze środków Biura
„Niepodległa” w ramach Projektu Dotacyjnego
„Powstanie Styczniowe 1863 – 1864”.
Realizujemy ten projekt w partnerstwie ze: Stowarzyszeniem
„LGD7 – Kraina Nocy i
Dni”,Stowarzyszeniem Ludzi Dobrej Woli Ziemi Kaliskiej,
Polskim Towarzystwem Historycznym Oddział w Kaliszu, III Liceum
Ogólnokształcącym im. M. Kopernika w Kaliszu,Hufiec
ZHPPowiatu Kaliskiego, Gminnym Centrum Kultury w Koźminku.Tym razem
wsparł nas także pan Sebastian Wardęcki – Burmistrz Miasta i
Gminy Opatówek, Koło Gospodyń Wiejskich w
Opatówku oraz młodzież z II LO im. T. Kościuszki w Kaliszu.
Na sobotnią rekonstrukcję pt. „Potyczka Józefa
Oksińskiego w Opatówku i scenki z Powstania Styczniowego w
powiecie kaliskim” przybyły całe rodziny, harcerze ZHP Hufca
Kaliskiego, przedstawiciele samorządów, mieszkańcy powiatu
kaliskiego. W sumie na ulicę Kościelną dotarłoponad 300
osób. Serdecznie dziękujemy wszystkim za zainteresowanie.
Dziękujemy, że wzięliście udział w warsztacie korkowania Manifestu 22
stycznia, pobraliście Paszporty Emisariusza Rządu wraz ze stemplem z
opatóweckiej rekonstrukcji i pamiątkowe pocztówki.
W realizację rekonstrukcji zaangażowani byli szczególnie:
rekonstruktorzy z GRH z Cekowa Kolonii, młodzi rekonstruktorzy z III LO
im. M. Kopernika w Kaliszu i z II LO im. T. Kościuszki w Kaliszu,
Stowarzyszenie LGD7 Kraina Nocy i Dni, Gminne Centrum Kultury w
Koźminku, Stowarzyszenie Ludzi Dobrej Woli Ziemi Kaliskiej. Całość
rekonstrukcji koordynował Karol Matczak. Stroje damskie z okresu Żałoby
Narodowej zostały uszyte przez pracownię krawiecką
„Antonia” Małgorzaty Różalskiej, a
sfinansowane dzięki środkom przekazanym jako wkład własny przez
Stowarzyszenie LGD 7 Kraina Nocy i Dni.
Za patronat medialny dziękujemy serdecznie: TVP3 Poznań, Radio Poznań,
Radio Rodzina Diecezji Kaliskiej, Calisia.pl oraz Radio Centrum Kalisz.
Zjęcia T. Potemkowski
Noc
Muzeów 2023
Bardzo
nam miło bylo gościć tak wielu ludzi chętnych do odwiedzenia naszego
Muzeum.
Możemy obiecać że co roku będziemy się starać przygotować coś
ciekawego dla Państwa.
Do zobaczenia za rok !
27
maja Muzeum
Historii Przemysłuzaprasza wszystkich mieszkańców do
Opatówka na rekonstrukcję historyczną
pt. "Potyczka Józefa Oksińskiego w
Opatówku i scenki z Powstania
Styczniowego w powiecie kaliskim”.
To
kolejne wydarzenierealizowane w tym
roku przez Muzeum opatóweckie w ramach projektu„A
mundury ich były
szaraczkowe. Śladami Powstania Styczniowego w powiecie
kaliskim”. Jego
celem jest uczczenie pamięci o wydarzeniach i bohaterach z naszego
regionu, z okazji
160. rocznicy Powstania Styczniowego.
Zadanie
dofinansowano ze środków
Biura „Niepodległa” w ramach Programu Dotacyjnego
„Powstanie Styczniowe
1863-1864”.
W
ofercie na 27
maja przewidziano kolejno:
-
12.00 zwiedzanie
wystawy nt. Powstania Styczniowego w Muzeum z oprowadzaniem kuratorskim.
-
13.00 wręczenie
dyplomów i nagród laureatom konkursu wiedzy o
Powstaniu Styczniowympod
honorowym patronatem Wielkopolskiego Kuratora Oświaty, Prezydenta
Miasta
Kalisza i Starosty Kaliskiego. Wydarzenie to uświetni krótki
koncert uczniów
PSM II stopnia.
-
14.00 rozpoczęcie
rekonstrukcji przez budynkiem Muzeum
-
14.15
inscenizacje historyczne na ulicy Kościelnej - epizody historyczne z
Powstania
Styczniowego w Opatówku, Kaliszu i powiecie kaliskim:
manifestacja patriotyczna
pod domem naczelnika powiatu kaliskiego, kolportaż plakatów
z antycarskimi
wierszami, rozklejanie ulotek zakazujących żałoby narodowej, pobyt
grupy Józefa
Oksińskiego w Opatówku (przejęcie kasy miejskiej,
przekazanie sukna powstańcom
przez fabrykanta Fiedlera, potyczka z Rosjanami), w gościnie u księdza
proboszcza, restrykcje
popowstańcze
(odczytywanie list osób objętych nadzorem policyjnym),
recytacja poezji
patriotycznej Stefana Gillera.
-
15.30 przemarsz
uczestników rekonstrukcji chodnikiem (zgodnie z zasadami
ruchu drogowego) na
ulicę Dworcową i wspólne biesiadowanie przy grillu i
grochówce.
O
godzinie 16.30
przez Dworcem PKP w Opatówku rozpocznie się koncert zespołu
„AntesSemble”,
którego organizatorami są GOK oraz Urząd Miasta i Gminy
Opatówek.
Od
godz. 12.00 na
stoisku przed Muzeum Historii Przemysłu każdy będzie mógł
własnoręcznie
zakorkować butelkę
z ostemplowanym i
podpisanym przez siebie Manifestem KCN, na zabytkowej korkownicy ze
zbiorów
Muzeum.
-
Na wszystkich
uczestników będą czekać pamiątkowe pocztówki.
-
Każdy kto pobrał
Paszport Emisariusza Rządu Narodowego podczas rekonstrukcji,
która odbyła się w
styczniu w Murowańcu, otrzyma kolejną pieczątkę. Ten kto nie ma jeszcze
paszportu może otrzymać go teraz i także zbierać pieczątki z
rekonstrukcji.
Wszystkich rekonstrukcji jest pięć. Dla
tych, którzy zbiorą wszystkie pieczątkiwPaszporcie,
przygotowaliśmy specjalne
nagrody. Wręczymy je na podsumowaniu projektu w dniu 10 listopada w
Godzieszach.
Wydarzenie
realizowane jest pod patronatem Honorowym Starosty Kaliskiego.
Partnerami
projektu są: Stowarzyszenie „LGD7-Kraina Nocy i
Dni”, Stowarzyszenie Ludzi
Dobrej Woli Ziemi Kaliskiej, Hufiec ZHP Powiatu Kaliskiego, Gminne
Centrum
Kultury w Koźminku, IIILO im. Mikołaja Kopernika w Kaliszu, Polskie
Towarzystwo
Historyczne Oddział w Kaliszu, Państwowa Szkoła Muzyczna I i II stopnia
im.
Henryka Melcera w Kaliszu, Urząd Miasta i Gminy Opatówek,
Koło Gospodyń
Wiejskich Opatówek,
Partnerzy
medialni: Calisia.pl, Radio CENTRUM 106.4, Radio Poznań, TVP3Poznań,
Radio
Rodzina Diecezji Kaliskiej.
Cała
oferta
dostępna bezpłatnie. Na stoisku Muzeum można będzie także wesprzeć
zbiórkę na
leczenie naszej koleżanki Moniki Jaśkiewicz.
ZAPRASZAMY
SERDECZNIE!!!
Muzeum otrzymało wsparcie w
kwocie 32 000 zł na zadanie
pt.: „Konserwacja
maszyn ze zbiorów Muzeum Historii Przemysłu w
Opatówku”
od Ministerstwa
Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji
Kultury –
Państwowego Funduszu Celowego. Wartość projektu 40 000 zł.
Pozostałą kwotę
Muzeum otrzymało od Powiatu Kaliskiego.

Zadanie
obejmuje wykonanie konserwacji maszyn 5 maszyn będących na stanie
Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku. Stanowią one fragment
kolekcji maszyn
produkcyjnych, gromadzonych w muzeum od początku jego istnienia tj. od
1981 r.
W założeniach programowych tej placówki znalazła się idea
gromadzenia takich
przedmiotów. Celem było dokumentowanie dziedzictwa
technicznego minionych dekad
w przemyśle na ziemiach polskich. Stanowią one doskonały przykład w
rozwoju
myśli europejskiej technicznej. Dziedzictwo to stanowi niezbędny
czynnik w
budowaniu tożsamości kulturowej jako przykłady rozwoju cywilizacyjnego
na
ziemiach polskich. Poziom myśli technicznej zawartej w
poszczególnych obiektach
dokumentuje rozwój kultury materialnej naszego narodu.
Ponadto obiekty te
pochodzą z konkretnych zakładów przemysłowych, często już
nieistniejących. Są
więc dla historyków gospodarczych wręcz źródłem
historycznym dokumentującym
poziom wytwórczości i myśli produkcyjnej w naszym kraju.
Wytypowane do konserwacji w 2023 r. obiekty ukazują szeroki aspekt
działalności
produkcyjnej w Polsce I poł. XX w. Konserwacja ich ma doprowadzić ich
stan do
efektu ekspozycyjnego we wnętrzach Muzeum w Opatówku
rozszerzając wartości
narracyjne o nowe tematy, jak choćby o przemysł meblarski,
który nie jest
reprezentowany na ekspozycjach muzeum, a przemysł ten stanowił ważną
gałąź
polskiego przemysłu. Jak choćby szlifierka kołowa firmy
"Kirchner".
Po
konserwacji zabytkowe maszyny będą eksponowane we wnętrzach muzealnych
po
historycznej, XIX. wiecznej fabryce sukienniczej Fiedlerów.
Dwa obiekty tj.
wspomniana szlifierka kołowa oraz tokarka firmy "Fischer", używana w
Zakładzie Gazowniczym w Kaliszu będą eksponowane w holu w części
zachodniej
muzeum która od 2023 r. będzie udostępniana zwiedzającym po
zakończonym
remoncie po wielu latach oczekiwania. Będą one więc jakby
wizytówką muzeum,
gdyż będą witać gości wchodzących do nowej części muzeum. Kolejne
obiekty tj.
przewijarka przędzy z XIX w.dotychczas eksponowane w tzw. skrzydle
wschodnim
muzeum po konserwacji nadal będą eksponowane w swoim dotychczasowym
miejscu.
Przewijarka dokumentuje przemysł pasmanteryjny w Kaliszu, gdyż jej
przedwojennym właścicielem był HerszTiltupulwer, a później
Włodzimierz
Tłokowski. Pozostałe dwie maszyny tj. zgrzeblarka oraz magiel trafią do
nowego
muzealnego przedsięwzięcia tj. tzw. "Magazynu studio", które
planuje
się urządzić na jednej z trzech sal poprodukcyjnych w nowo
wyremontowanym
skrzydle zachodnim. Idea tego "Magazynu studio" polega na tym, że
zgromadzone tam zostaną różne interesujące muzealia w
sposób nie koniecznie
ekspozycyjny z wolnym dostępem dla gości muzealnych ukazując ciągłą
pracę i
ruch w muzeum jako żywej instytucji, gdzie się pracuje nad
różnorodnymi
muzealiami w tym też maszynami. Zgrzeblarka fabryczna jest to
urządzenie do
produkcji przędzy zachowane w nielicznych egzemplarzach w Polsce i
eksponowane
w niewielu muzeach. Zgrzeblarka z Muzeum Opatówku pochodzi z
fabryki pluszu i
aksamitu w Kaliszu. Magiel to dość popularne w XX wieku urządzenie za
pomocą
którego wykonywano usługi dla ludności lub w
różnych instytucjach. Gładzono nim
przede wszystkim bieliznę, pościel, obrusy. W dawnych czasach zwracano
bardzo
dużą uwagę na czystość bieli i gładkość tkanin. Poddawany konserwacji
magiel
został pozyskany z dawnego Liceum Medycznego w Kaliszu. Fakt ten
podkreśla
znaczenie czystości w służbie zdrowia i świadczy o jej kulturze. Poza
przewijarką pozostałe obiekty nie były dotychczas eksponowane,
głównie z powodu
braku powierzchni i złego ich stanu. Dostęp do nich był
również bardzo
utrudniony z powodu małych powierzchni magazynowych. Przechowywane one
są w
pomieszczeniach magazynowych, a tokarka i szlifierka obecnie pod
plandekami na
muzealnym dziedzińcu, gdyż na potrzeby remontu skrzydła zachodniego
konieczne
było zwolnienie części pomieszczeń magazynowych, które
zaadoptowane zostały na
tzw. wentylatornię w ramach remontu skrzydła zachodniego Muzeum w
Opatówku.
Dlatego tak niezbędna jest konieczność ich konserwacji i umieszczenia
na salach
ekspozycyjnych. Przywrócenie pełnej sprawności technicznej
wymienionym obiektom
ze względu na współczesne przepisy bezpieczeństwa i higieny
pracy jest
niemożliwe, dlatego zostaną one poddane konserwacji zachowawczej z
zachowaniem
i uwypukleniem cech znamionowych maszyn. Po konserwacji obiekty zostaną
zdigitalizowane, a ich wizerunki przed i po konserwacji umieszczone na
stronie
internetowej muzeum.
Prace konserwatorskie nie mogą być zrealizowane przez muzeum, gdyż nie
ma w nim
pracowni konserwatorskiej. Wszystkie prace będą zlecane firmom
zewnętrznym
specjalizującym się w konserwacji.
Konserwacja w/w maszyn doprowadzi do udostępnienia ich na wystawach
społeczeństwu. Jest to zgodne z misją i strategią działania Muzeum
Historii
Przemysłu. Jego misją jest zachowanie dla przyszłych pokoleń i
upowszechnianie
dziedzictwa przemysłowego i kultury.Wpisuje się w realizację
celów strategicznych
tj.: rozwijanie dostępności zbiorów oraz uczynienie Muzeum
instytucją dobrze
rozpoznawalną w Wielkopolsce i w Polsce.
W ramach zadania odbędzie się spotkanie promocyjne, podczas
którego zostaną
zaprezentowane efekty końcowe realizowanego zadania, czyli ukazanie za
pomocą
prezentacji multimedialnej przebiegu prac na 5 obiektach. Uczestnictwo
w tej
prezentacji będzie bezpłatne. Prezentacja będzie towarzyszyć otwarciu
wystawy
czasowej prezentowanej w muzeum.
Po zakończeniu konserwacji 5 obiektów trafi na wystawy stałe
w Muzeum Historii
Przemysłu. 1 do skrzydła wschodniego na wystawę "Zabytkowe maszyny
dziewiarskie, pomocnicze, bonneterie, projekty dzianin ASP w Łodzi", 2 na hol w skrzydle zachodnim
muzeum, 2 do "Magazynu
studio". Dostęp do nich będzie zapewniony bezpłatnie w okresie
trwałości
projektu.
Planowane efekty realizacji zadania:
- przywrócenie obiektów do stanu umożliwiającego
eksponowanie, opracowanie
naukowe i odpowiednie przechowywanie,
- zabezpieczenie obiektów przed postępującą degradacją
spowodowaną złym stanem
zachowania,
- planowane udostępnienie obiektów szerokiej publiczności,
- przeprowadzenie digitalizacji maszyn co umożliwi umieszczenie ich na
stronie
internetowej muzeum i w mediach społecznościowych i popularyzację
obiektów, a w
przyszłości ( po zakupie programu komputerowego do ewidencji i
opracowania
zbiorów) w cyfrowym katalogu naukowym,
- wykorzystania zakonserwowanych niektórych
obiektów do realizacji kolejnych
zadań, tj.: stworzenia nowych ofert udostępniania muzeum zwiedzającym,
- poszerzenie oferty turystycznej, edukacyjnej, naukowej i kulturalnej
Muzeum w
Opatówku,
- wykorzystanie obiektów do promocji muzeum w Wielkopolsce,
Polsce i poza
granicami kraju,
- pozyskanie nowych miłośników i gości muzealnych.
Muzeum
deklaruje, że w okresie trwałości projektu, czyli 3 lat od jego
zakończenia wstęp na wystawy z poddanymi konserwacji obiektami oraz
wszystkie
wydarzenia z wykorzystaniem obiektów poddanych konserwacji
będzie bezpłatny.
Muzeum
deklaruje, ze udostępni w czasie trwania zadania i w okresie 6
miesięcy od zakończenia zadania na stronie internetowej www.muzeumopatowek.pl efekty
zadania, czyli fotografie obiektów przed i po konserwacji
wraz z
ich opisami oraz informacją o dofinansowaniu przez MKiDN. Będą one
dostępne
bezpłatnie.
|
Zapraszamy
uczniów i szkół podstawowych i ponadpodstawowych
z Kalisza, powiatu kaliskiego
i powiatów z terenu dawnego województwa
kaliskiego do udziału w Regionalnym Konkursie
Historycznym Wiedzy o Powstaniu Styczniowym „Zryw powstańczy
1863 – 1864”. Konkurs
jest organizowany w ramach projektu realizowanego wspólnie z
Polskim
Towarzystwem Historycznym Oddział w Kaliszu, III Liceum
Ogólnokształcącym im.
M. Kopernika w Kaliszu przy współpracy z Ośrodkiem
Doskonalenia Nauczycieli w
Kaliszu, jako element obchodów 160. Rocznicy Powstania
Styczniowego. Patronat
honorowy objęli:
Wielkopolski Kurator
Oświaty w Poznaniu,
Prezydent Miasta Kalisza oraz Starosta Powiatu Kaliskiego.
Zgłoszenia
szkół do 28 lutego!
Mailowo na adres:
sekretariat@kopernik.kalisz.pl
lub
tradycyjnie (data stempla pocztowego)
I etap
on-line: 22 marca
II etap w
III LO im. M.
Kopernika w Kaliszu: 21 kwietnia
Uroczyste
wręczenie nagród w
Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku: 27 maja (podczas
rekonstrukcji
historycznej)
Dofinansowano ze
środków Biura „Niepodległa” w ramach
Projektu Dotacyjnego „Powstanie Styczniowe
1863 – 1864”.
1. Karta
zgłoszenia na konkurs
2. Regulamin
konkursu
„A
mundury ich były szaraczkowe. Śladami
Powstania Styczniowego w powiecie kaliskim” – to
tytuł wystawy, na którą
wszystkich mieszkańców zaprasza Muzeum Historii Przemysłu w
Opatówku.
Dofinansowano
ze środków Biura „Niepodległa” w ramach
Projektu Dotacyjnego „Powstanie
Styczniowe 1863 – 1864”.
Uroczyste otwarcie w dniu 25 lutego 2023 r. - w
160.
rocznicę potyczki
Józefa Oksińskiego w Opatówku, o godzinie 14.00,
uświetnił koncert pieśni patriotycznych
w wykonaniu trójki wspaniałych artystów Teatru
Wielkiego z Łodzi: Agnieszki
Makówki (mezzosopran) i Przemysława Reznera (baryton) przy
akompaniamencie na
fortepianie Marcina Wernera.
Realizacja wystawy jest
drugim z ośmiu przedsięwzięć, które zaplanowaliśmy na ten
rok, aby uczcić 160.
Rocznicę Powstania Styczniowego. Jej założeniem jest przybliżenie i
upamiętnienie Powstania Styczniowego w kontekście historii regionalnej,
wpisanej w historię narodową. Zbudowana jest z czterech części:
1) Przed wybuchem Powstania.
2) Pod sztandarem Orła,
Pogoni i Michała Archanioła.
3) Represje popowstańcze.
4) Opieka nad weteranami
Powstania Styczniowego.
Jej osnowę stanowią fotografie, i dokumenty
archiwalne obrazujące
osoby i wydarzenia z Powstania Styczniowego w Kaliszu i powiecie
kaliskim.Nie
zabraknie kilku pamiątek ze zbiorów prywatnych.Niewątpliwą
atrakcją jest kolekcja
biżuterii powstańczej oraz replika czarnej sukienki z okresu Żałoby
Narodowej,
elementy umundurowania, uzbrojenia,replika chorągwi przygotowanej przez
Izraelitki kaliskie dla oddziału Edmunda Taczanowskiegow Kosmowie, czy
ołowiane
kule i medaliki wydobyte na miejscu bitwy pod Koźminkiem. Całości
dopełniają
współczesne fotografie mogił powstańczych, wykonane przez
uczniów V LO im. Jana
III Sobieskiego w Kaliszu. Są one efektem projektu realizowanego w
szkole z
okazji 160 rocznicy Powstania Styczniowego.
Pochodzenie
obiektów na wystawie:
- kolekcja
biżuterii i pamiątek z Powstania Styczniowego pana Grzegorza Szczurka;
- Muzeum na
Jasnej Górze;
- Muzeum
Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Warszawie;
-
Muzeum POLIN;
- Archiwum
Państwowe w Kaliszu;
- Muzeum
Okręgowe Ziemi Kaliskiej w Kaliszu;
- Publiczna
Gminna Biblioteka im. Braci Gillerów w Opatówku;
- Muzeum
Historii Fotografii w Krakowie;
-
Stowarzyszenie Regionalna Grupa Historyczna Schondorf z Liskowa;
- Miejska
Biblioteka Publiczna im. A. Asnyka w Kaliszu;
-
mieszkańcy Kalisza i powiatu kaliskiego: Jadwiga Miluśka –
Stasiak, Barbara
Sulwińska, Grzegorz Wejman, Marta Wolarz, Dariusz Pawelec.
-
fotografie mogił powstańczych wykonane przez uczniów V LO
im. Jana III
Sobieskiego w Kaliszu.
Prezentowane
treści uwiecznione zostaną w informatorze wystawy. Przygotowane zostały
także bezpłatne lekcje muzealne dla uczniów szkół
podstawowych i
ponadpodstawowych. Wystawa będzie prezentowana w Opatówku w
okresie od 25. 02.
2023 r. do 18.06.2023 r.
Na
wszystkie wydarzenia z nią związane wstęp
wolny.
Realizujemy ten projekt w
partnerstwie z:
- Archiwum Państwowym w
Kaliszu.
- Stowarzyszeniem „LGD7 –
Kraina Nocy i Dni”,
- Stowarzyszeniem Ludzi
Dobrej Woli Ziemi Kaliskiej,
- Polskim Towarzystwem
Historycznym Oddział w Kaliszu,
- III Liceum
Ogólnokształcącym im. M. Kopernika w Kaliszu,
- ZHP Hufiec Powiatu
Kaliskiego
-
Gminnym Centrum Kultury w
Koźminku.
W sobotnie popołudnie
– 21
stycznia – w przeddzień 160. Rocznicy wybuchu Powstania
Styczniowego Muzeum
Historii Przemysłu zrealizowało pierwsze z ośmiu wydarzeń w ramach
projektu „A
mundury ich były szaraczkowe. Śladami Powstania Styczniowego w powiecie
kaliskim”.
Zadanie dofinansowano
ze
środków Biura „Niepodległa” w ramach
Projektu Dotacyjnego „Powstanie Styczniowe
1863 – 1864”.
Realizujemy ten projekt w
partnerstwie ze:
- Stowarzyszeniem
„LGD7 – Kraina
Nocy i Dni”,
- Stowarzyszeniem Ludzi Dobrej
Woli Ziemi Kaliskiej,
- Polskim Towarzystwem
Historycznym Oddział w Kaliszu,
- III Liceum
Ogólnokształcącym
im. M. Kopernika w Kaliszu,
- ZHP Hufiec Powiatu Kaliskiego
- Gminnym Centrum Kultury w
Koźminku.
- oraz Archiwum Państwowym w
Kaliszu.
Na sobotnią rekonstrukcję pt. „Obozowisko
powstańcze w lesie” w Murowańcu na teren gminy Koźminek przybyły
całe
rodziny, harcerze ZHP Hufca Kaliskiego, dzieci i młodzież ze
szkół gminy
Koźminek, przedstawiciele samorządów, mieszkańcy powiatu
kaliskiego. Mimo
śniegu i zimowych warunków, dotarło do nas ponad 300
osób. Serdecznie
dziękujemy wszystkim za zainteresowanie, przybycie i pozytywne opinie.
Dziękujemy, że wzięliście udział w warsztacie korkowania Manifestu 22
stycznia,
pobraliście Paszporty Emisariusza Rządu wraz ze stemplem z sobotniej
rekonstrukcji i pamiątkowe pocztówki.
W przededniu wybuchu powstania
chcieliśmy przybliżyć ten moment, przypomnieć przyczyny i okoliczności
wybuchu
powstania, pokazać jak powstańcy przygotowywali broń, jak byli żegnani
przez
swoje żony, narzeczone, siostry, jak mogło wyglądać obozowisko
powstańcze w
lesie. Nieprzypadkowo w lasach Murowańca, gdzie znajduje się
symboliczna mogiła
powstańcza, gdzie powstańcy działający w naszym regionie pod
dowództwem
Wojciecha Korytkowwskiego, Kurnatowskiego, Józefa
Oksińskiego mogli znajdować
schronienie bądź tędy przemierzali.
Na terenie gminy Koźminek, w
mogile zbiorowej w Złotnikach, spoczywają powstańcy wraz z
dowódcą Wojciechem Korytkowskim
z Kalisza, którzy w dniu 4 listopada 1863 r. zatrzymali na
trakcie kaliskim
pocztę rosyjską jadącą z Kalisza. Poległo 30 powstańców, w
tym sam dowódca. W
mogile tej spoczywać ma także 13 powstańców z oddziału
Kurnatowskiego rozbitego
przez Rosjan pod Żychowem k. Liskowa. Harcerze złożyli przed
rekonstrukcją
kwiaty i zapalili znicze na tejże mogile.
W realizację rekonstrukcji w Murowańcu zaangażowani
byli
szczególnie:
rekonstruktorzy z GRH z Cekowa Kolonii, młodzi rekonstruktorzy z II LO
w Kaliszu,
harcerze z ZHP Hufca Powiatu Kaliskiego, Gminne Centrum Kultury w
Koźminku z
jej dyrektorem panem Tomaszem Potemkowskim, Stowarzyszenie Ludzi Dobrej
Woli
Ziemi Kaliskiej z paniami Wiolettą Przybylską i Martą Wolarz. Całość
rekonstrukcji koordynował pan Karol Matczak.
Za patronat medialny dziękujemy
serdecznie:
TVP3 Poznań, Radio Poznań, Radio Rodzina Diecezji Kaliskiej, Calisia.pl
oraz
Radio Centrum Kalisz.
|
W
tym przedświątecznym czasie nasze Muzeum otrzymało wspaniały
prezent:
dofinansowanie
w konkursie Biura Programu Niepodległa na
realizację projektu upamiętniającego 160. Rocznicę Powstania
Styczniowego!
"A
mundury
ich były szaraczkowe. Śladami Powstania Styczniowego w powiecie
kaliskim" to projekt wystawienniczo - edukacyjny, który
będzie
się składał z 4 spójnych ze sobą działań, realizowanych od
stycznia do listopada:
-
wystawy w
Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku – 25 lutego
-
konkursu
dla uczniów szkół podstawowych i
ponadpodstawowych Kalisza i powiatu kaliskiego,
-
rekonstrukcji
historycznych w przestrzeni plenerowej 5 gmin powiatu kaliskiego: w
Murowańcu, Opatówku, Przystajni, Kosmowie i Cekowie oraz
-
podsumowującej
wystawy strojów i fotografii z rekonstrukcji,
w Godzieszach Wielkich.
Celem
zadania
jest włączenie mieszkańców powiatu kaliskiego w obchody 160.
rocznicy Powstania Styczniowego poprzez organizację inicjatyw
upamiętniających osoby, miejsca i wydarzenia, które wpisały
się
w historię Powstania w powiecie kaliskim.
Naszymi
partnerami są:
Stowarzyszenie
„LGD7 – Kraina Nocy i Dni”,
Stowarzyszenie
Ludzi Dobrej Woli Ziemi Kaliskiej
Polskie
Towarzystwo Historyczne Oddział w Kaliszu
III
LO im. M.
Kopernika w Kaliszu
ZHP
Hufiec
Kaliski
Gminne
Centrum
Kultury w Koźminku.
Dziękujemy
serdecznie wszystkim za dotychczasową współpracę
(szczególnie:
Marcie Wolarz, Karolowi Matczakowi, Kamili Pawlak, Wiolettcie
Przybylskiej, Annie Narewskiej, Tomaszowi Potemkowskiemu) i do
dzieła!!!!
|

Muzeum Historii
Przemysłu w Opatówku otrzymało dofinansowanie Ministra
Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach rządowego programu
„Wspieranie
działań muzealnych” na realizację dwuletniego zadaniana lata
2022-2023 z
zakresu konserwacji pn. „Konserwacja fortepianów z
kolekcji Muzeum Historii
Przemysłu w Opatówku”.
|
|
|
|
|
 |
Wiek XIX nazywany ,,wiekiem pary i
elektryczności” to okres
ważnych odkryć w różnych dziedzinach życia gospodarczego
oraz przemian o
charakterze społecznym. To czas przełomowy także na ziemiach polskich.
Zmiany w
sposobach gospodarowania i stosunku do innowacji z zakresu
agrotechniki, a także
rosnąca urbanizacja wpłynęły na sposób myślenia
ówczesnych Polaków. Postęp
techniczny drugiej połowy XIX wiekuoddziaływał na rozwój
różnych gałęzi przemysłu.
A ogromną rolę w popularyzacji nowinek technicznych odegrały wystawy
rolniczo-przemysłowe organizowane w także Warszawie.
Mateusz Kowalski w opracowaniu Warszawskie wystawy rolniczo-przemysłoweszeroko
opisał cztery
wystawy krajowe odbywające się kolejno w latach 1867, 1870, 1874 i
1885. Autor
przedstawił ich organizację i przebieg oraz szeroko opisał
poszczególne działy
wraz bogatym asortymentem towarów rolniczych i
przemysłowych. Te prestiżowe
inicjatywy,będące nośnikiem nowejmyśli technicznej, ukazał na
tlesytuacji
gospodarczej Królestwa Polskiego w latach
1864–1914.
O randze tych wydarzeń świadczyło
ogromne zainteresowanie
odwiedzającej je publiczności. Dla wystawców stanowiły one
formę reklamy,
zwiedzających wystawy przedsiębiorców skłaniały
do podjęcia próby modernizacji swoich majątków
czy fabryk, a ponadto były
motorem dalszego rozwoju gospodarczego Królestwa Polskiego i
innych ziem
polskich w XIX wieku.
Książka do nabycia w księgarniach i na
www.km.com.pl
|
|
Muzeum wczoraj i
dziś. 40 – lecie Muzeum Historii Przemysłu w
Opatówku
Dnia
11 grudnia 1991 r. biskup kaliski dr Roman Andrzejewski w
obecności wojewody kaliskiego pana Eugeniusza Małeckiego oraz
zaproszonych
gości, dokonał poświęcenia i wraz z dyrektorem Romanem Haukiem otwarcia
nowej
placówki muzealnej w naszym regionie – Muzeum
Historii Przemysłu. Akt ten przed
chwilą przypomnieliśmy sobie dzięki fragmentom archiwalnego filmu
Romana
Wardęckiego, zachowanego w zbiorach Gminnej Biblioteki Publicznej im.
Braci
Gillerów w Opatówku. Tego ważnego dnia
udostępniono również dla publiczności
pierwszą stałą ekspozycję „Przemysł w kaliskiem w okresie
industrializacji ziem
polskich”.
Nim
jednak do tego doszło, muzeum
istniało już od dziesięciu lat, a jego dyrektor Roman Hauk –
najpierw samotnie,
zdobywając szczęśliwie poparcie dla swej idei, a z biegiem czasu z
grupką
pracowników, walczyli o uratowanie XIX – wiecznej
fabryki sukienniczej – perły
w europejskiej architekturze przemysłowej, by mogło powstać tu muzeum.
Jak
mówił jego twórca – „muzeum
z niczego”. Dzisiejszy
budynek daleko odbiega bowiem swym wyglądem, od swego wizerunku sprzed
trzydziestu pięciu lat.
Fabryka sukiennicza
Fiedlerów w
Opatówku, wybudowana została w dobrach księcia namiestnika
Józefa Zajączka.
Główne elementy imponującego kompleksu przemysłowego
powstały w latach 1824 –
1830. Obiekt – szczególnie po 1939 r., kiedy
zaprzestano w nim prowadzenia
działalności przemysłowej – przechodził zmienne koleje losu.
Służył jako
magazyn, mieszkania. W wyniku niewłaściwego użytkowania, braku dbałości
o
jakiekolwiek przepisy, spłonął dach i konstrukcja wewnętrzna w części
północnej, a dewastacji uległ cały kompleks. Jego widok z
lata 80. XX w. został
utrwalony na licznych fotografiach, stanowiących obecnie dokumentację
archiwalną muzeum.
Szczęśliwe
dni nadeszły, gdy na budynek zwrócili uwagę: wspominany już
R. Hauk– ówczesny
wicedyrektor ds. naukowych Muzeum Okręgowego Ziemi Kaliskiej oraz prof.
Wojciech Kalinowski– dyrektor Ośrodka Dokumentacji
Zabytków w Warszawie.
Wcześniej już pojawiła się w środowisku muzealników
kaliskich myśl stworzenia w
Kaliszu Muzeum Włókiennictwa i Klasy Robotniczej. Została
ona podjęta i nieco
zmieniona przez dyrektora R. Hauka, wcześniej pracownika Centralnego
Muzeum
Włókiennictwa w Łodzi, rozumiejącego wartość historyczną
ocalałego kompleksu
przemysłowego z pocz. XIX w. Dzięki niemu i gronu
specjalistów – pani Bożenie
Woźniak Wojewódzkiemu Konserwatorowi Zabytków w
Kaliszu, prof. Januszowi
Szoslandowi dyr. Instytutu Mechanicznej Technologii Włóknin
Politechniki
Łódzkiej i prezesowi Stowarzyszenia Włókiennictwa
Polskiego oraz wspominanemu
prof. W. Kalinowskiemu, udało się przekonać ówczesnego
Ministra Kultury i Sztuki
do ocalenia cennego zabytku.
W
1981r. naczelnik gminy Opatówek powołał muzeum i nadał mu
statut. Dyrektorem
został Pan R. Hauk. Od 1981r. do 1991r. trwał remont i adaptacja.
Zmagania
załogi ze zdewastowanym obiektem nie były proste, ale przynosiły też
wiele
ciekawych odkryć. W trakcie prac przy szybie windowym i kotłowni
odsłonięto
dębowe pale wbite w bagienne podłoże oraz szereg wymurowanych
kanałów, którymi
doprowadzano wodę do bielnika, farbiarni i która poruszała
folusz. Na
dziedzińcu odkopano 5 studzienek, wstępnie oczyszczających zużyte
kąpiele
produkcyjne przy technologii sukna, odpływające na filtr żwirowy i do
rzeki.
Wykończając wnętrza zachowano historyczne detale, a
na zewnątrz elegancki klasycyzm
początku XIX
w. Prace remontowe prowadziła firma pana Antoniego Kędziego, tynki i
piękne
klasycystyczne detale, które trwają mimo upływu już 35 lat
zawdzięczamy ekipie
pana Pawła Łuczaka. Wszystko wg projektu nieocenionych
architektów: Romana
Zaręby i Bolesława
Bąkowskiego.
Po
40
latach istnienia Muzeum ruszył remont tym razem skrzydła zachodniego.
Po
zakończeniu remontu powstanie w nim nowoczesna sala konferencyjna oraz
dwie
sale ekspozycyjne o łącznej powierzchni 900 m2.
W
trakcie pierwszego remontu rozpoczęto jednocześnie gromadzenie
zbiorów
związanych z przemysłem, głównie zabytków
techniki, historii i wyrobów przemysłowych.
Dzięki współpracy w prof. Beniaminem Voglem stworzono
kolekcję fortepianów i
pianin. Zbiory te stały się podstawą do tworzenia ekspozycji. Dziś w
jej
rozwoju wspiera nas także prof. Krzysztof Rottermund, Pan Jan Kibler i
kaliscy
fortepianmistrze z panem Bogdanem Pawlakiem na czele.
W
1991r. muzeum zostało przejęte przez wojewodę kaliskiego, a od 1
stycznia 1999
r. jego organizatorem jest Starostwo Powiatowe w Kaliszu. W 2003r. na
stanowisko dyrektora powołano Jerzego Marciniaka, wcześniej
wicedyrektora ds.
administracyjnych.
Działalność
wystawienniczą zapoczątkowano w 1991r. wspominaną stałą ekspozycją
zatytułowaną
„Kaliskie w okresie industrializacji ziem polskich w XIX
w.” Rok później
otwarto dwie stałe wystawy: „XIX – wieczne napędy,
wynalazcy, pracujące
maszyny” oraz „Zabytkowe maszyny –
bonneterie – projekty mody XX wieku
Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Łodzi”.
W
1993 r.
udostępniono wystawę „Fortepiany firm polskich XIX
– XX wieku”.
W
1996 r.
uruchomiono ekspozycję stałą „Drukarnie Kalisza XVII
– XX wieku”. W nowej
odsłonie została ona otwarta w 2014 r. pod nazwą „Drukarnia
– pracownia
czerpania papieru”.
W
2001 r.
dokonano otwarcia stałej ekspozycji „Laboratorium
przemysłowe”.
Natomiast
od r. 2010
szerokiej publiczności udostępniono „Ornaty Jana Pawła II i
Benedykta XVI na
tle zabytkowych paramentów liturgicznych”.
Z
okazji 30-lecia
muzeum w 2011 r. powstała ekspozycja „Dawna maszynownia
fabryczna”, na której
dzięki współpracy z kaliską PWSZ, pokazujemy maszynę parową
w ruchu.
Wreszcie
w 2015
r. udało się zrealizować dziewiątą stałą wystawę, zatytułowaną
„Ceramika polska
XIX – XXI wieku”, obrazującą niełatwe dzieje, ale
duże osiągnięcia przemysłu
ceramicznego w naszym kraju.
W 1992 r. wystawą „Od
gobelinu
do rzeźby tkackiej” z CMW w Łodzi, zainicjowano
wystawiennictwo czasowe.
Organizuje się średnio 4 - 6 wystaw rocznie; do dziś urządzono ich
ponad 200. W
muzeum gościły prace artystów współczesnych:
Franciszka Starowiejskiego,
Władysława Hasiora, Henryka Albina Tomaszewskiego, Zdzisława
Głowackiego,
Krystyny Owaczarskiej, Kazimiery Frymark – Błaszczyk,
Norberta Hansa, Wiktora
Jędrzejaka, Jana Krzysztofa Hrycka, Władysława Kościelniaka. Na
wystawach
zbiorowych prezentowano dzieła Magdaleny Abakanowicz, Piotra
Michałowskiego,
Juliusza Kossaka, Wojciecha Gersona, Józefa Chełmońskiego,
Jana Matejki,
Henryka Siemiradzkiego, Stanisława Wyspiańskiego, Tadeusza Makowskiego,
Olgi
Boznańskiej, Józefa Pankiewicza i innych. Większość wystaw
czasowych było
efektem współpracy z placówkami muzealnymi,
uczelniami w kraju i za granicą.
Muzeum
wystawia swoje zbiory także poza Opatówkiem, m.in. wystawa
„Damą być- Koronki i
Hafty Przemysłowe”, prezentowana była
w
Instytucie Kultury Polskiej w Londynie (1997r.) i w Muzeum Sztuki
Ludowej
Turyngii w Erfurcie (1998r.). W kraju urządzaliśmy wystawy m.in. w
Szydłowcu,
Sieradzu, Gołuchowie, Warcie, Miłosławcu.
Stopniowy rozwój
muzeum,
pozwolił na prowadzenie
działalności
naukowej, edukacyjnej i popularyzatorskiej. W ciągu 40. lat istnienia
zgromadzono ponad 15 tysięcy eksponatów związanych z
dziejami polskiego i
europejskiego przemysłu. Wyróżnia nas kolekcja
fortepianów i pianin, licząca
ponad 80 instrumentów, produkowanych od początku XIX w. na
ziemiach polskich.
Spośród pozostałych wymienić należy kolekcje: tkanin
zabytkowych XVI – XX w. z
ornatami papieży Jana Pawła II, Benedykta XVI i Franciszka I, kolekcję
maszyn
parowych, różnorodnych maszyn włókienniczych,
unikatowych dziś maszyn
hafciarskich i koronkarskich, drukarskich, płytek chemiograficznych i
molet
drukarskich, haftów i koronek przemysłowych, dzianin i
tkanin współczesnych,
ceramiki polskiej XIX i XX w., projektów żakardowych z
przełomu XIX i XX w. Nie
byłoby tych zbiorów bez naszych darczyńców: wielu
osób prywatnych oraz
właścicieli, prezesów i pracowników
zakładów przemysłowych, którym w tym
miejscu gorąco dziękujemy.
W
muzeum (także
dzięki prywatnym darczyńcom) założono
bibliotekę naukową, w której zgromadzono przede wszystkim
literaturę historyczną
i techniczną (3 tys. egzemplarzy). Praca naukowo – badawcza i
dydaktyczna
opiera się na dwóch działach: Historii Przemysłu, Techniki,
Technologii i
Organizacji Produkcji oraz Wyrobów Przemysłowych.
Od
początku istnienia placówki uczestniczono, a po jej otwarciu
organizowano
spotkania naukowców i przemysłowców oraz
konferencje naukowe. Największymi
wydarzeniami w tej dziedzinie były konferencje: w 1999 r. pt.
„Strategia
ochrony dziedzictwa przemysłowego”, zorganizowana z Polskim
Komitetem Ochrony
Dziedzictwa Przemysłowego TICCIH oraz w 2003 r. „Dziedzictwo
przemysłowe
Kalisza i regionu” wspólnie z PKODP TICCIH oraz
kaliskim oddziałem Polskiego
Towarzystwa Historycznego. Cały czas prowadzimy także działalność
wydawniczą i
publikujemy wyniki własnych badań w specjalistycznych czasopismach
naukowych.
W działalności edukacyjnej
wyróżnia się własna oferta przeznaczona dla nauczycieli i
uczniów. Są to
organizowane od 1999 r. wraz z Ośrodkiem Doskonalenia Nauczycieli w
Kaliszu
warsztaty „Lekcja muzealna jako forma współpracy
muzeum z placówkami oświatowymi”.
Oferujemy kilkanaście tematów
lekcji muzealnych, prowadzone są warsztaty czerpania papieru i
ceramiczne dla
najmłodszych.
Niektóre
z
naszych działań zdobyły szersze uznanie i zostały nagrodzone:
-
Nagroda
zespołowa I stopnia Ministra Kultury i Sztuki za
wystawę „ XIX – wieczne napędy, wynalazcy,
pracujące maszyny ” i „Zabytkowe
maszyny dziewiarskie bonneterie i pomocnicze, projekty dzianin ASP w
Łodzi” -
1993 r.
-
Dyplom
uznania dla dyrektora Romana Hauka za wystawę
„Fortepiany firm polskich XIX i XX w.” -
1994 r.
-
Nagroda
Wojewody Kaliskiego za pracę w sezonie
artystycznym 1994/95 – 1995 r.
-
Nagroda
Grand Prix „Izabella” Marszałka
województwa
wielkopolskiego za organizację
konferencji popularno-naukowej „Dziedzictwo przemysłowe
Kalisza i regionu”- w 2004
r.
-
Wyróżnienie
Marszałka województwa wielkopolskiego
„Izabella” w 2006 r. za wystawę czasową
„Estetyka dawnego ważenia”.
-
Trzecia
nagroda w konkursie „Izabella 2005”
w 2006 r. za ofertę
edukacyjną „Lekcja muzealna jako forma współpracy
Muzeum z placówką oświaty”.
-
Pierwsza
nagroda w konkursie „Izabella 2007”
w 2008 r. za wystawę
czasową „Dziedzictwo kaliskiego pluszu. W 100-lecie powstania
fabryki”.
-
Trzecia
nagroda za wystawę stałą „Dawna maszynownia
fabryczna” w 2012 r.
- Nagroda Muzeum
Okręgowego w Toruniu dla pracowników Muzeum za organizację
konkursu „Moja
Przygoda w Muzeum” – w
2015 r.
-
Wyróżnienie
Marszałka województwa wielkopolskiego
„Izabella 2015”
za wystawę „Ceramika Polska XIX-XXI w.” –
w
2016 r.
-
Wyróżnienie
w konkursie „Izabella 2017”
za
wystawę
„Dawnej fonii czar. Wystawa sprzętu radiofonicznego i
telewizyjnego” w 2018 r.
-
Wyróżnienie
w konkursie „Izabella 2017”
w kategorii konserwacja
za konserwację urządzenia do produkcji napojów gazowanych w
2018 r.
Poprzez ożywioną działalność,
liczne kontakty Muzeum Historii Przemysłu stało się instytucją znaną w
regionie, kraju i za granicą. Dowodzą tego liczne publikacje naukowe,
informacje zamieszczane w mediach, a przede wszystkim liczne grono
stałych i wiernych
przyjaciół przybywających na wernisaże, koncerty i na co
dzień odwiedzających
muzeum.
Wierzymy,
że
nasze wysiłki i działania sprawiają, że prawie dwustuletnia fabryka
opatówecka
nadal żyje i jest małą cegiełką w budowaniu świadomości o polskim
dziedzictwie
przemysłowym.
|
|
|
|
|