Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku

Świat światła, cienia i natury na nowej wystawie w Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku

Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku zaprasza na niezwykły wieczór ze sztuką Elżbiety Przepiórki – opatówczanki, artystki wszechstronnej, której twórczość zachwyca subtelnością i głębią spojrzenia. Wernisaż „Zapatrzona w naturę i fantasmagorię” odbędzie się 7 listopada 2025 r. o godz. 17:00. Wstęp jest bezpłatny.

Elżbieta Przepiórka to absolwentka Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych im. Piotra Potworowskiego w Poznaniu, które ukończyła w 1983 roku, uzyskując dyplom ze specjalizacji wystawiennictwo – a więc sztuki zagospodarowywania przestrzeni i kształtowania jej wizualnego charakteru. Od tamtej pory nieprzerwanie rozwija swój talent i warsztat, łącząc artystyczną wrażliwość z solidnym rzemiosłem plastycznym.

W swoim dorobku posiada projekty i realizacje z zakresu reklamy, grafiki użytkowej i ilustracji, a także bogate doświadczenie w tworzeniu form wystawienniczych, dyplomów, plakatów czy znaków graficznych. Jednocześnie konsekwentnie buduje własny świat malarski – pełen światła, emocji i zachwytu nad naturą.

Jej twórczość wymyka się jednoznacznym definicjom. Przepiórka porusza się swobodnie pomiędzy realizmem, romantyzmem i impresjonizmem, niekiedy wchodząc w rejony surrealistycznych wizji. W jej obrazach i grafikach pobrzmiewa fascynacja przyrodą – tą, która trwa, odradza się, rozkwita i zachwyca bogactwem form. Artystka potrafi uchwycić ulotność chwili: rozedrgane światło, fakturę liścia, miękkość poranka, ciszę pejzażu po deszczu.

Prace Elżbieta Przepiórki

Tworzy w wielu technikach – od klasycznego oleju, przez pastele (suche i olejne), akwarelę, węgiel, ołówek i piórko, po kolaże z suchych roślin i mieszane techniki malarskie. Jej czarno-białe grafiki, laserunkowe i wielowarstwowe, zachwycają precyzją i subtelnym napięciem między światłem a cieniem.

W ostatnich latach Elżbieta Przepiórka coraz śmielej dzieli się swoją sztuką z publicznością. W 2024 roku zaprezentowała swoje prace w Forum Synagoga w Ostrowie Wielkopolskim oraz w Gminnej Bibliotece Publicznej im. Braci Gillerów w Opatówku. Wystawa w Muzeum Historii Przemysłu stanowi trzecią odsłonę jej artystycznych poszukiwań – swoiste podsumowanie i zarazem otwarcie nowego rozdziału w twórczości.

Prace Elżbieta Przepiórki

Prywatnie artystka pasjonuje się fotografią, projektowaniem wnętrz i małej architektury ogrodowej, a także muzyką. W każdej z tych dziedzin odnajduje inspirację do dalszych poszukiwań twórczych i do opowiadania o świecie poprzez barwę, światło i kształt. Zapraszamy serdecznie na wernisaż – będzie to spotkanie z artystką, której dzieła pozwalają zatrzymać się na chwilę, odetchnąć i spojrzeć na świat oczami wrażliwej obserwatorki natury.

„100 lat krótkofalarstwa w Kaliszu. 100-lecie pierwszej łączności amatorskiej w Kaliszu

oraz 95-lecie powstania Polskiego Związku Krótkofalowców”

Ekspozycja została przygotowana z okazji setnej rocznicy pierwszej amatorskiej łączności radiowej w Kaliszu oraz 95-lecia powstania Polskiego Związku Krótkofalowców. Wystawa ukazuje niezwykłą historię pasji, wiedzy technicznej i pionierskiego ducha kaliskich radioamatorów.

W 1925 roku w Gimnazjum im. Adama Asnyka w Kaliszu działało uczniowskie kółko radiofilskie prowadzone przez profesora Tomasza Łyska i pana Botnera. To właśnie tam uruchomiono pierwszą w mieście amatorską stację nadawczą, nadającą mocą 1/3 wata na fali 417 m, później – na 180 m pod znakiem TPBA.

W kolejnych latach kaliscy krótkofalowcy osiągali coraz większe sukcesy: nawiązywali łączności z Nową Zelandią, Stanami Zjednoczonymi i krajami Azji, uczestniczyli w zawodach krótkofalarskich oraz prezentowali swoje konstrukcje radiowe na wystawach i pokazach technicznych.

Sławomira Chorążyczewska | DE-KOINCYDENCJA SPLOTÓW
Wystawa retrospektywna: tkanina i ubiór unikatowy

Wernisaż: 26.09.25, godz. 17:30 Opatówek, ul Kościelna 1
Wystawa: 26.09–30.11.25

Wystawa retrospektywna prof. dr hab. Sławomiry Chorążyczewskiej z jednej strony stwarza możliwość wieloaspektowego spojrzenia na to, co artystka stworzyła przez ostatnie kilkanaście lat, a z drugiej zaś stanowi artystyczną wizytówkę podejmowanych wyzwań tematycznych i zrealizowanych projektów. Poszczególne prace zostały wyselekcjonowane z tworzonych wcześniej kolekcji. Tytuł wystawy zdradza kilka istotnych dla twórczości prof. dr hab. Sławomiry Chorążyczewskiej metafor, tropów, stylizacji i odnosi się zarówno do założeń artystycznych, jak i relacji z odbiorcą. Mimo, że Jej prace da się bez trudu rozpoznać, widać jednak jak zmienia się z biegiem czasu zarówno ich wyraz, jak i zainteresowanie użytymi środkami splotu w materii. Inną ważną kwestią w tym procesie twórczym staje się dołożenie do różnorodnych technik łączenia tego, co najistotniejsze – świadomości artystycznej i ekspresywnej dynamiki barw i układów geometrycznych. Artystkę-projektantkę interesuje także architektura i studium formy, widoczna staje się Jej pasja do eksperymentowania z innowacyjnymi tkaninami. Dzięki temu powstają ubiory o oryginalnych, architektonicznych formach, wykonanych z różnych elementów geometrycznych: w kształcie wachlarza, sześcianu, nachodzących na siebie pierścieni, a także stylizowanych kwiatów, szybkich spirali oraz efektów gry połyskliwego światła i matowego cienia.

Dla refleksji wokół prezentowanych ubiorów pomocna staje się koncepcja de-koincydencji pojmowana jako rozpad zmierzający do fazy transformacji, która umożliwia stawanie się czegoś nowego, ponownego, scalonego. To co było spójnym światem, nową tkaniną, wyraźnym wzorem stopniowo i niezauważalnie ulega rozpadowi: stopniowo kurczy się, w niektórych miejscach przeciera, a z upływem lat rozpada. Francois Jullien doszedł do wniosku, że wszystkie transformacje zachodzą właściwie niezauważalnie, „bezszelestnie” i „dostrzegamy je, kiedy nagle pojawia się zdarzenie, które uruchamia ich ujawnienie”[1]. Sytuacja oddalenia albo inne zdarzenie w życiu pozwala spojrzeć nawet na kostium z innej perspektywy. Doświadczenie oglądania różnorodnych ubiorów po latach to zaproszenie „do kontemplacji, spotkania w ciszy i uważności”[2]. Przypadkowe odnalezienie koronkowej serwety czy wzorzystego szala nabiera zupełnie innych znaczeń. Kontemplacja ubioru pozwala na przepracowanie różnorodnych stanów emocjonalnych, czyli od wewnętrznego „pęknięcia” do – jak określa Jullien – stopniowej fazy „rozchmurzenia”[3] bólu po stracie bliskich osób, trudnej miłości, niespełnionych marzeń, lęku przed starzejącym się ciałem i dogasającą urodą. Z tego co utracone bezpowrotnie, co rozpadło się na kawałki w rzeczywistości można stworzyć zupełnie nowy świat „od niebytu do bytu lub bezruchu do ruchliwości”[4]. Ruch i przemiana zawsze sięgają głęboko, rozsadzają rzeczywistość. Nikt nie żyje „pomiędzy” ale w samym epicentrum, ciągle pojawiają się w ludzkiej istocie nowe eksplozje.

Prace zaprezentowane na wystawie można kontemplować osobno, gdyż stanowią pewnego rodzaju mikro narracje o istocie kobiety, jednak zestawione z innymi, współtworzą złożoną opowieść o subtelnej i lirycznej, odważnej i zdecydowanej, zbuntowanej i nieuporządkowanej normom społecznym kobiecie. Tutaj ściśle splata się historia kobiety i artystki. Jedna drugiej nadaje tło, kontur i głębię. Refleksyjne, dojrzałe „ja” towarzyszy wszelkim przemianom ciała na różnych etapach istnienia jako interpretator różnorodnych uczuć i doświadczanych przeżyć. Te dwie perspektywy do tego stopnia się przenikają, że raz wywołują u odbiorcy wizję świata spontanicznej dziewczyny, a innym razem dojrzałej kobiety, raz te światy są ze sobą splecione a innym razem ulegają rozproszeniu. To nie tylko opowieść o „samej sobie” ale o losach kobiet zagubionych, porzucanych, maltretowanych wykorzystywanych, mierzących się ze społecznym odrzuceniem i zniewalanych przed kody kulturowe. Projekty powstały pod delikatnymi palcami artystki, która współodczuwa dramat innych i „fastryguje” poszczególne stany psychiczne własnym życiem. Ubiory są czymś więcej niż przekaźnikiem emocji, to przede wszystkim substytuty części ciała, o które toczy się gra w męskim świecie. Autorce zależy na pobudzeniu odbiorców i zaistnieniu efektu przedstawienia, które sprawiałyby, że pewne trudne kwestie stałyby się sprawami wspólnymi kobiet i mężczyzn.

Niewątpliwie prof. dr hab. Sławomira Chorążyczewska skupia się na motywie miłości (Eros) i śmierci (Tanatos), szczególnie ten temat ma konstytuować najgłębszą podstawę omawianej wystawy. Dobrana jako motyw przewodni kolorystka czerni i czerwień ukazuje nieustanny proces splatania życia i rozcinania nieoczekiwanie przez śmierć. Radość trwania i tworzenia to bunt wobec rozpadu i nieistnienia. Pomiędzy splotami pojawia się dialektyka uspokojenia i niepokoju oraz napięcie pomiędzy liniami, a wytworzona iluzja gęstości tworzy napięcie i stanowi estetyczną dekorację dla stanu zagubienia i samotności. Dzięki temu jednak powstaje harmonia układów koła, przypomina o idei powrotu życia i śmierci, które integrują świat. We wszystkie okręgi można ująć jako metaforę „wiru istnienia”, albowiem wszystko łączy się z góry i z boku oraz domaga się scalenia całości. Nie chodzi tylko o emocjonalne doświadczenia, ale także zaangażowanie zmysłów – od kwietnych korowodów do gwiezdnych konstelacji trwających poza czasem i przestrzenią – w chłodnej wieczności. To cenne doświadczenie wrzucenia w czas wiąże się z nieuchronną i nieubłaganą utratą, stopniową i gwałtowną, a wszelkie próby scalenia tego co było w takiej formie i kształcie jest niemożliwe. Nie chodzi zatem o wyścig z czasem, ale próbę zrozumienia jego przemienności i tworzenia czegoś na nowo.

Artystka „demontuje” zbiory kostiumów, by ponownie „zmontować” świat na nowo[5]. Jej przeszłość jest kufrem wspomnień, z którego wyjmuje rozmaite przedmioty po to, aby po wielu latach spojrzeć na wydarzenia z zupełnie innej perspektywy – artystycznej, filozoficznej, literackiej. Akcentuje wszelkie „Kontrasty, pęknięcia, rozproszenia. Jednakże wszystko pęka po to, żeby mogło we właściwy sposób ukazać przestrzeń między rzeczami, ich wspólny grunt, niedostrzegalną, łączącą je mimo wszystko relację, choćby była to relacja dystansu, inwersji, okrucieństwa, nonsensu”[6] .

Wybrane kostiumy nie są tylko martwymi przedmiotami na wystawie, albowiem pozostają w niestannym ruchu – pamięci i bólu, olśnienia i wyzwolenia by ponownie otworzyć „nowe doświadczenia”[7], a de-koincydencja rozpoznawalna i widzialna w „pęknięciu”, „niszczeniu”, „zanikaniu” czy też „utracie”.

Zjawisko de-koincydencji pozwala zobaczyć wybrane prace prof. dr hab. Sławomiry Chorążyczewskiej w całej zmienności „ruchu życia”, rozmaitych „pęknięciach szczelin”. Artystka pozwala sobie i odbiorcy doświadczać stanu jak wszystko to, co zdekomponowane i zdekompletowane, zniszczone i rozbite prowadzą do ponownego scalenia czyli koincydencji ludzkiego bytu. Estetyka splotów pokazuje symultaniczny proces scalania (koincydencja) i rozpadu (de-koincydencja), dzięki czemu można zaobserwować nieustanny proces „bezszelestnych” transformacji ludzkiego życia.

dr hab. prof. UAM Ewa Szkudlarek | Zakład Estetyki Literackiej IFP UAM

[1] F. Jullien, Ponownie otworzyć możliwości: de-koincydencja i kolejne życie. Wybór tekstów, tłum. E. Marynowicz-Hetka, Wydawnictwo Uniwersytetu

Łódzkiego, Łódź 2024, s. 38–39.

[2] Ibidem, s. 208.

[3] Ibidem, s. 209.

[4] Ibidem, s. 75.

[6] G. Didi-Huberman, Strategie obrazów. Oko historii 1, tłum. J. Margański, Korporacja HA! ART, Warszawa-Kraków 2011, s. 82.

[7] Ibidem, s. 208.

SŁAWOMIRA CHORĄŻYCZEWSKA

Prof. dr hab. Sławomitra Chorążyczewska zajmuje się tkaniną artystyczną i badaniem unikatu w kontekście własnej twórczości. Projektuje obiekty/ubiory, akcesoria powiązane z szeroko rozumianą sztuką mody. Obszarem działalności artystycznej są eksperymenty w zakresie technik unikatowych, których transfer w nowym wydaniu tworzy korelacje z różnymi mediami w kontekście sztuki i designu Wykorzystuje ścieg dwuigłowy maszynowy do tworzenia graficznych patternów spajających strukturalne tekstylia. Łączy sploty sztuki włókna z haftem, filcem, papierem, dekonstrukcją tkanin, które generują osobiste refleksje w wypowiedzi artystycznej.

Absolwentka PWSSP (obecnie Uniwersytet Artystyczny im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu); w 1991 roku uzyskała dyplom z wyróżnieniem w Pracowni Malarstwa prof. Jerzego Kałuckiego i Pracowni Tkaniny Artystycznej prof. Anny Goebel, w której asystowała do 2004 roku. Od 2005 kierownik Pracowni Ubioru Unikatowego w Katedrze Ubioru na Wydziale Architektury Wnętrz i Scenografii UAP. W 2021 r. uzyskała tytuł profesora sztuki w dyscyplinie sztuki plastyczne i konserwacja dzieł sztuki nadany przez Prezydenta RP.

Stypendystka MKiS 1990 roku. Otrzymała także Stypendium im. Marii Dokowicz, Nagrodę Poznańskiego Środowiska Artystycznego 1993, Nagrodę Prezydenta Sopotu - I MBMiTU 2001, Nagrodę Rektorską I st. 2002, Nagrodę Era- Art. 2007; Złotą Odznakę Famy 2010, I Nagrodę Tkan Art. 2018, Brązowy Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis 2020.

Swoje prace prezentowała m.in. na OWTU w Łodzi; MBMiTU w Gdyni; 11 Międzynarodowym Triennale Tkaniny w Łodzi; Art En Capital, Paris, Francja 2007; 3 MFS w Krakowie 2010; VII Bienal International De Arte Textil Contemporaneo Montevideo 2017; Balconadas Show Urugwaj 2017; I BTA w Poznaniu, 2017; Embroidery & Contemporary Life 2019 Chaozhou International Embroidery Art, Chiny; Pre-Bienal Colorearte and World Textile Art. WTA, Collaborates Museo Nacional de Bellas Artes, Chile 2020; IV Quadrenniale Art. Book, Serbia 2020; ART-TO-WEAR Textile Art Salon of the X World Textile Art Biennial MIFA – Miami International Fine Arts - Miami USA 2022.

Wykształcenie i droga zawodowa:

od 2024 – Pracuje na stanowisku profesora w Pracowni Ubioru Unikatowego, Katedrze Ubioru na Wydziale Architektury Wnętrz i Scenografii UAP

2021 – Uzyskała tytuł profesora sztuki w dyscyplinie sztuki plastyczne i konserwacja dzieł sztuki nadany przez Prezydenta RP

2009 – Uzyskała stopień doktora habilitowanego w dziedzinie sztuki plastyczne w zakresie sztuki użytkowe nadany uchwałą Rady Wydziału Tkaniny i Ubioru Akademii Sztuk Pięknych im Władysława Strzemińskiego w Łodzi

Od 2005 – Kierownik Pracowni Ubioru Unikatowego w Katedrze Ubioru na Wydziale Architektury Wnętrz i Wzornictwa ASP w Poznaniu (obecnie Wydział Architektury Wnętrz i Scenografii UAP)

1999 – Uzyskała doktorat / kwalifikacje I stopnia, sztuki plastyczne, w zakresie dyscypliny artystycznej malarstwo, nadany uchwałą Wydziału Malarstwa, Grafiki i Rzeźby ASP w Poznaniu (obecnie UAP)

1991–2004 – Asystent w Pracowni Tkaniny Artystycznej prof. Anny Goebel, na Wydziale Malarstwa, Grafiki i Rzeźby w macierzystej uczelni

1991 – Uzyskała magisterium z wyróżnieniem w zakresie malarstwa i tkaniny: w Pracowni Malarstwa prof. Jerzego Kałuckiego, Pracowni Tkaniny Artystycznej prof. Anny Goebel

1986–1991 – Studiowała na kierunku malarstwo na Wydziale Malarstwa, Grafiki i Rzeźby w PWSSP w Poznaniu (obecnie UAP)

1985–1987 – Studiowała na Wydziale Nauk Społecznych na kierunku kulturoznawstwo na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

1985 – Ukończyła Państwowe Studium Kulturalno- Oświatowe o specjalizacji teatralnej w Kaliszu

1983 – Ukończyła Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych im. C. Brancusiego w Szczecinie

Wyróżnienia za działalność w obszarze kultury:

2020 – Brązowy Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis.

2010 – Złote Odznaczenie na 40. Jubileuszowym Festiwalu Akademickiej Młodzieży Artystycznej w Świnoujściu

2002 – Nagroda Rektorska I st.

1993 – Nagroda Poznańskiego Środowiska Artystycznego w dziedzinie malarstwa i tkaniny artystycznej nadana przez Kapitułę Artystów m. Poznania.

1990 – Stypendium Ministra Kultury i Sztuki

NAGRODY

2018 – I Nagroda Biennale Tkaniny Artystycznej TkanArt w Skierniewicacha za dyptyk pt. Kwadratura koła oraz pracę z cyklu Artefakty – Diafragma;

2007 – Nagroda Era- Art. na Międzynarodowe Biennale Malarstwa i Tkaniny Unikatowej, Trójmiasto/ Gdynia za cykl prac pt. Dekody

2001- Nagroda Prezydenta Sopotu na I Międzynarodowym Biennale Malarstwa i Tkaniny Unikatowej, Trójmiasto/ Gdynia za cykl tkanin unikatowych pt. Obrazopodobne

1996 – Wyróżnienie Honorowe na VII Biennale Sztuki Sakralnej – Sacrum 96, BWA, Gorzów Wielkopolski za cykl tkanin unikatowych pt. Płaszczopodobne

1991- Stypendium i Nagroda im. Marii Dokowicz dla najlepszego dyplomu magisterskiego z malarstwa realizowanego u prof. Jerzego Kałuckiego i tkaniny u prof anny Goebel pod współnym tytułem:Ulica Krokodyli inspirowana twórczością Brunona Schulza – Sanatorium pod Klepsydrą. Laureatka w PWSSP w Poznaniu;

Nagrody i wyróżnienia zespołowe

2007 – Wyróżnienie Laureat FAMY dla Warsztatów Plastycznych za prezentację projektów multimedialnych w Koszarach Sztuki, Świnoujście

2006 – Nagroda Główna Famy – Trójząb Neptuna za widowisko pt. Konferencja ptaków dla Interdyscyplinarnych Warsztatów Szkół Artystycznych, Amfiteatr, Świnoujście (Wyspiarz niebieski nr. 30(261) 1.08.2006, s.3; Gazeta Wyborcza, 31 lipca 2006; Nowy Wyspiarz, 2.08. 2006, s.3; www.archiwum fama)

2005 Nagroda im. Maksa Szoca za widowisko pt. …albo fruwać prezentowane na plaży oraz za scenografię i kostiumy do Koncertu Laureatów FAMY

2004 Specjalna Nagroda Rady Artystycznej FAMY za widowisko pt. Przejście przez noc dla Interdyscyplinarnych Warsztatów Szkół Artystycznych, Forty, Świnoujście

2003 Nagroda Honorowa Rady Artystycznej FAMY za interdyscyplinarne Widowisko Niezwykłe i Wstrząsające dla Interdyscyplinarnych Warsztatów Szkół Artystycznych, Forty, Świnoujście

2001 Nagroda Główna FAMY Trójząb Neptuna za realizację widowiska plenerowego pt. Otwieranie Pieczęci dla Interdyscyplinarnych Warsztatów Szkół Artystycznych Świnoujście

1997 Nagroda Główna FAMY Trójząb Neptuna za działania w przestrzeni otwartej miasta, prace pt. Filia Morza Bałtyckiego; Pranie po Stefanie; Drzwi do nieba

1995 Wyróżnienie dla grupy plastyków PWSSP w Poznaniu za scenografię do Koncertu Jubileuszowego FAMY oraz za działania plenerowe i teatralne